Alle hens aan dek voor voldoende stroom in de Haarlemmermeer
Zorgen over netcapaciteit raken heel Haarlemmermeer
Het gebied dat van stroom wordt voorzien door het hoogspanningsstation Vijfhuizen – gelegen naast industrieterrein De Liede – baart de netbeheerders grote zorgen. Uit onderzoek blijkt dat juist deze zogeheten ‘pocket’ Vijfhuizen kampt met de grootste netcapaciteitstekorten van heel Noord-Holland. Het vooruitzicht is somber: als er geen ingrijpende maatregelen worden genomen, kan al in 2026 onzeker zijn of er voldoende extra stroom geleverd kan worden aan nieuwe woningen, laadpunten voor elektrische voertuigen en kleinschalige bedrijven. Dat melden burgemeester en wethouders in een brief aan de gemeenteraad naar aanleiding van een onderzoek naar netcongestie (file op het stroomnetwerk) in Noord-Holland en een plan van aanpak hiervoor.
Het hoogspanningsstation Vijfhuizen fungeert als een cruciale schakel in het elektriciteitsnet. Het vertaalt de stroom van het landelijke hoogspanningsnet naar een lagere spanning, zodat deze bruikbaar wordt voor huishoudens en bedrijven. Deze ‘afrit van de stroomsnelweg’, zoals het station ook wel genoemd wordt, bedient een aanzienlijk gebied: de hele Haarlemmermeer, delen van Amsterdam, een deel van Aalsmeer en enkele omliggende gemeenten ten westen van de Haarlemmermeer.
De druk op het elektriciteitsnet neemt snel toe. Dat komt onder meer door de sterke woningbouwambities in de regio, de opmars van elektrisch vervoer en het groeiende aantal kleine ondernemingen dat zich vestigt of uitbreidt.
De problematiek is symptomatisch voor wat in de energiesector bekendstaat als netcongestie – een fenomeen waarbij het elektriciteitsnet tijdelijk of structureel onvoldoende capaciteit heeft om aan de vraag te voldoen. In het geval van station Vijfhuizen is dat geen kwestie van piekbelasting alleen; structurele uitbreidingen van het netwerk zijn onvermijdelijk om de toekomstbestendigheid van de regio te garanderen.
Burgemeester en wethouders zeggen in hun brief dat de beschikbaarheid van elektriciteit een essentieel onderdeel is van onze maatschappij en dat een tekort aan die beschikbaarheid grote gevolgen heeft voor alle partijen. “We realiseren ons dat netcongestie voor grote onzekerheid zorgt in het realiseren van onze ambities.” Daarom werken ze nauw samen met onder andere netbeheerders en een regionale taskforce. De gemeente ondersteunt netuitbreidingen en aanvullende maatregelen, aldus de bestuurders.
De oplossing ligt niet alleen in technische maatregelen, zoals het bijbouwen van transformatorstations of het verzwaren van kabels. Ook moet gekeken worden naar slimme oplossingen zoals energieopslag, betere afstemming van vraag en aanbod, en de inzet van lokale energieopwekking.
Het is inmiddels duidelijk: alle hens moeten aan dek. Want zonder stroom, geen vooruitgang – en zeker geen energietransitie.
Marco Vlaming