Is de PFAS veilig opgeslagen in Badhoevedorp?

Juridisch en bestuurskundig wel, maar waarom maken zoveel Badhoevedorpers zich dan toch nog steeds zorgen? De klucht van de door meer dan 600 bezwaarmakers aangevochten vergunning voor de opslag van PFAS houdende grond in ons dorp gaat voort.
 
De feiten:
PFAS en vooral PFOS dat tientallen jaren door Schiphol, bij de-icen van vliegtuigen, blussen en blusoefeningen gebruikt werd, is een zeer zorgwekkende dus gevaarlijke stof. Het heeft de grond en zeer waarschijnlijk ook het grondwater rond Schiphol vervuild.  
De stoffen komt via voedsel in ons lichaam en hopen zich daar op. Het wordt nooit afgebroken. Wel kan het geven van borstvoeding de hoeveelheid PFAS verlagen, doordat het met de moedermelk het moederlichaam verlaat. In een jaar of vier verlaat de helft van de meeste soorten PFAS het lichaam met de urine. Het is dus zaak zo min mogelijk binnen te krijgen. PFAS is een verzamelnaam van duizenden stoffen. PFOS is er een van. Bekend is dat het de weerstand van het lichaam kan verlagen, verminderde vruchtbaarheid en meer kans op onder andere nier, teelbal en schildklierkanker geeft. Het is nog niet erg lang in grote kring bekend dat deze al 50 jaar geproduceerde, overigens ook nuttige, stoffen zo gevaarlijk zijn. PFAS zit ook in antiaanbakpannen en ongedierte bestrijdingsmiddelen, het maakt kleding vlekbestendig en waterafstotend enz..  De stof hoopt zich op in de voedselketen. Er zijn hoge concentraties bij zeerobben, Eskimo’s en ijsberen gemeten: Vissen eten plankton, roofvissen eten vissen, zeerobben eten roofvissen, ijsberen en Eskimo’s eten zeerobben. Ik eet paling uit de Westeinder. Het is een mondiaal probleem wat zich dus niet tot 500 m rond de opslagplaats beperkt. Opruimen is een miljardenzaak. Ook de directe en indirecte kosten van het procederen over de verantwoordelijkheid er over, loopt alleen in Nederland al in de tientallen miljoenen.
 
De opslag
De PFOS grond ligt in Badhoevedorp opgeslagen aan de Sloterweg tegenover de politiekazerne. Het ligt op betonplaten op en onder een speciale folie. Deze folie scheurt soms, ook  volgens de aanvrager Schiphol. Uit waarnemingen blijkt dat de grond onder folie en onder de betonplaten besmet is met PFOS die er bovenop ligt.  Uit eigen waarneming weet ik dat regen over de betonnen platen de nabijgelegen sloot in stroomt. Het PFOS-gehalte van de langs de opslag gelegen sloten zijn, om juridische en bureaucratische redenen, nog niet bekend. Wel kennen we het PFAS-gehalte van de verderop gelegen sloten, die in Badhoevedorp uitkomen. Zie de bijgevoegde PFAS kaart. https://schipholwatch.nl/static/html/pfos.html
Alleen het Hoogheemraadschap Rijnland kan en mag? de PFAS-gehalten  van dat water meten. Schiphol, de vergunningverlener voor de opslag;  de gemeente en  de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied doen dat niet en geven er ook geen opdracht voor.
 
De bezwaarcommissie
Na meer dan 600 bezwaren van inwoners zal de bezwaarcommissie van de gemeente Haarlemmermeer het niet ontvankelijk verklaren van meer dan 595 bezwaren door de omgevingsdienst moeten wegen. De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (voor een duurzame veilige en gezonde leefomgeving!!!!) stelde namelijk dat alleen de bezwaren van bewoners die binnen 500 m! van het centrum van de opslag wonen bekeken hoeven worden. Zij lijken zich niet verdiept te hebben in de eigenschappen van PFAS. De bezwaarcommissie kondigde aan geruime tijd nodig te hebben voor een uitspraak.
 
Voor de opslag is volgens de verleende vergunning geen Milieu Effect Rapportage (MER) nodig. Volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) wel. Als het college of de omgevingsdienst er niet om vraagt kan een MER alleen nog via de rechter afgedwongen worden.  Gezien het bovenstaande is het begrijpelijk dat Schiphol, het college en de omgevingsdienst de MER vrezen. De gemeenteraad dringt middels een motie van Peter Boerman (Groen links) op een MER aan maar wethouder Nobel (VVD) ontraadt de motie, die midden april in stemming gaat. 
 
Hoe heeft het zover kunnen komen? 
De overheid heeft een chronisch gebrek aan ter zake deskundigen: Ingenieurs, milieukundigen, hydrologen, biologen, toxicologen en artsen. Het is de vraag of een van deze disciplines geraadpleegd is bij het ontwerp en de aanleg van de PFAS-opslag. Het organiseren van tegenspraak is een kunst en kunde. Wel werken er heel veel bestuurskundigen en juristen aan deze opslag. Ik heb kilo’s papier doorgenomen, maar geen antwoord gekregen waar de regen naar afgevoerd wordt of hoe de nabijgelegen sloot bemonsterd moet worden.
Een andere reden is dat de afstand tussen de werkvloer (de kraanmachinisten, draglinebestuurders, speciale folie leggers) en de juridische afdeling groot is.
Toch denk ik dat ook bij de betrokken juristen kennis van de gevaren aanwezig is. Toen een van de vraagstellers bij de bezwaarcommissie aan hen vroeg of ze ook appels van zijn land zouden eten was het antwoord dat dit niet aan de orde was...
Gezien de kilo’s en megabytes documenten over deze materie en de vele instanties die zich er mee bemoeien is overzicht voor een ambtenaar en politicus (zowel in de omgevingsdienst, de gemeente, de bezwaarcommissie, het college als de raad) niet zonder langdurige diepgaande studie te verkrijgen.
Adviezen van ingehuurde deskundigen zijn meestal toegesneden op de wensen van de opdrachtgever. Dat geeft dus ook geen oplossing.
 
Hoe kunnen we deze patstelling doorbreken?
Als bij objectief meten blijkt dat de PFAS-opslag niet gelekt heeft en de geplande experimentele PFAS “verwerking” fabriek bewezen risicoloos de PFAS afbreekt is er geen probleem.
Als dat niet het geval is of de onduidelijkheid blijft ligt een juridische oplossing van het PFAS-probleem heel ver in de toekomst. Dat kan wel eens heel erg duur worden en louter verliezers opleveren: Ongeruste of zieke bewoners, het voor veel geld waterdicht afsluiten van het gebied waar de PFAS zich verspreid. Denk aan de vogelmeerpolder.  Als de uitkomst wordt dat de PFAS-vervuiling opgeruimd moet worden, lijkt nu voorkomen dat de PFAS In Badhoevedorp zich verder verspreid een betere en goedkopere oplossing.