Hek (blog #2 Moestuinen van Badhoevedorp)

Vorige week is een hek geplaatst rond het terrein van de moestuinen van Badhoevedorp. Ik vind het wel een mooi hek. Het geeft mij een landelijke, natuurlijke indruk, precies zoals het hoort bij moestuinen.

De filosoof in mij denkt meteen aan Vincent Rousseau. Deze Franse filosoof uit de achttiende eeuw schreef “De eerste die een stuk land omheinde (…) was de ware grondlegger van de burgerlijke maatschappij. Hoeveel misdaden, oorlogen, moorden, hoeveel nood en ellende, hoeveel verschrikkingen had iemand het mensdom kunnen besparen die de palen uit de grond gerukt had?” In de ogen van Rousseau was het dus het hek dat zorgde voor privébezit en dat de mensen in rijken en armen scheidde.

Daar staat dan weer tegenover het verhaal dat Erik van de Loo, psychoanalyticus en organisatiedeskundige, eens heeft gepubliceerd. Een lerares van de school vertelde hem ooit dat er iets raars aan de hand was na de feestelijke opening van het de nieuwbouw. Wanneer de deuren zich openden voor het speelkwartier bleven de kinderen heel dicht in de buurt van de school spelen. Zij stoven het schoolplein nauwelijks op, zoals ze vóór de nieuwbouw gewend waren. Het duurde even voordat men besefte wat er aan de hand was: de bouwers waren vergeten om een hek om het schoolplein te plaatsen. Zodra dat hek er stond was het weer de veilige, vertrouwde omgeving en gebruiken de kinderen de hele ruimte.

Hekken creëren dus kaders en ruimte, zorgen voor emotionele veiligheid voor de personen binnen de hekken en maken ruimte voor mensen om zich te binden met anderen. Kennelijk denken veel moestuinders dat ook, want ook binnen de omheining van het complex begrenzen moestuinders hun perceel. Stapstenen, kiezels en houtsnippers markeren de plaats waar de moestuinder zijn of haar plantjes heeft gezaaid. Er is zelfs een moestuintje waarin houten schotten zijn gezet om verschillende stukjes grond af te bakenen. “Dat geeft overzicht en rust in mijn hoofd”, legde de moestuinder uit.

Zo geeft een hek niet alleen een afscheiding tussen twee stukken grond, maar ook stof tot nadenken.